Zakrzepica żył – jak zdiagnozować objawy i jej zapobiec?

Zakrzepica żył to przewlekła jednostka chorobowa, której pierwszym przejawem jest zakrzep krwi powstający w żyle. Tego rodzaju zakrzep krwi ma postać małej, stałej kępki krwi. Zwykle zakrzepica żył tworzy się w udzie bądź w dolnej części nogi. Jednak nie wyklucza to pojawiania się zakrzepów w innych częściach ciała. Warto dodać, że w medycynie funkcjonują inne określenia na zakrzepicę żył – choroba zakrzepowo-zatorowa lub zespół pozakrzepowy.

Zakrzepica żył – objawy we wczesnym stadium

Uważa się, że objawy zakrzepicy żył występują tylko u połowy osób z tym schorzeniem. Typowe objawy to:

• obrzęk stopy, kostki lub nogi (zwykle z jednej strony),
• bolesne skurcze w nodze zaczynające się od łydki,
• silny ból w stopie lub kostce,
• zaczerwieniona, sina skóra,
• ból szyi, ramion, rąk,
• obrzęk dłoni,
• słabość rąk lub nóg.

Niestety, w większości przypadków choroba zostaje zdiagnozowana dopiero w momencie pojawienia się zatorowości płucnej, która stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka.

Przyczyny zakrzepicy żył

Głównym źródłem rozwoju omawianego schorzenia jest zakrzep krwi, który blokuje żyłę i uniemożliwia prawidłowe krążenia krwi w ciele. Tego rodzaju krzepnięcie może pojawić się z kilku powodów. Obejmują one następujące przypadki:

• Uraz ciała, który bezpośrednio uszkadza ściany naczynia krwionośnego – zmiana kształtu naczynia krwionośnego może zawęzić lub zablokować przepływ krwi. W rezultacie pojawia się zakrzep krwi.
• Operacje i zabiegi chirurgiczne – podczas których naczynia krwionośne mogą ulec uszkodzeniu. Ponadto, brak ruchu i zbyt długie leżenie w łóżku po pobycie w szpitalu również może przyczynić się do wytworzenia zakrzepów krwi.
• Zmniejszona mobilność lub brak aktywności – siedząca praca przyczynia się do nadmiernego gromadzenia krwi w dolnych partiach nóg. Tym samym przepływ krwi w tych rejonach wyraźnie spowalnia, zwiększając ryzyko rozwoju zakrzepów.

Zakrzepica żył leczenie i profilaktyka

Zakrzepica żył jest bardzo poważnym stanem chorobowym, ponieważ bezpośrednio zagraża życiu człowieka. Brak szybkiej reakcji lekarskiej może doprowadzić nawet do śmierci. Jednakże, stała obserwacja objawów i wizyta u lekarza specjalisty pomoże zapobiec negatywnym dla zdrowia konsekwencjom. W aspekcie leczenia i profilaktyki zakrzepicy żył istnieje kilka środków medycznych. Zabiegi na zakrzepicę koncentrują się na powstrzymaniu wzrostu skrzepu. Ponadto leczenie może zapobiec zatorowości płucnej i zmniejszyć ryzyko wystąpienia większej liczby zakrzepów.

Podstawowym elementem leczenia zakrzepicy żył są leki rozrzedzające krew, takie jak heparyna, warfaryna, enoksaparyna czy fondaparynuks. Ich działanie opiera się na utrudnianiu krzepnięcia krwi w newralgicznych dla żył miejscach. W poważniejszych przypadkach stosuje się leki trombolityczne, które rozbijają duże skrzepy. Podaje je się dożylnie, aby przyspieszyć docelowe działanie. Innymi metodami leczenia zakrzepicy żył jest stosowanie kompresów, takich jak pończochy uciskowe, które zapobiegają powstawaniu obrzęków i zmniejszają ryzyko tworzenia się zakrzepów. W zaawansowanych stadiach choroby, gdy pacjent nie jest już w stanie przyjmować leków rozrzedzających krew, dokonuje się zabiegu medycznego polegającego na wprowadzeniu specjalnego filtra do głównej żyły brzusznej. Ta forma leczenia pomaga zapobiegać zatorom płucnym, eliminując ryzyko przedostania się skrzepów do płuc. Jednak filtry są środkiem, który stosuje się przez krótki czas  generalnie do momentu zmniejszenia ryzyka choroby zakrzepowo-zatorowej. Warto podkreślić, że w niektórych, zwykle bardzo poważnych przypadkach lekarz może zalecić operację usunięcia skrzepu występującego w okolicach nogi lub ręki. Zazwyczaj jest to stosowane tylko w przypadku bardzo dużych zakrzepów krwi lub zakrzepów, które powodują poważne problemy, takie jak uszkodzenie tkanek. Podczas chirurgicznej trombektomii lub operacji usunięcia zakrzepu chirurg wykonuje nacięcie w naczyniu krwionośnym, precyzyjnie lokalizując i skutecznie usuwając skrzep. Następnie naprawia naczynie krwionośne i okoliczną tkankę. Niestety, tego rodzaju operacja nie jest pozbawiona ryzyka, dlatego wielu lekarzy stosuje ją tylko w najbardziej zaawansowanych przypadkach medycznych. Ryzyko obejmuje m.in. infekcję, uszkodzenie naczynia krwionośnego oraz nadmierne krwawienie.

Domowa profilaktyka i leczenie zakrzepicy

Po zdiagnozowaniu zakrzepicy żył pierwszym krokiem w leczeniu jest zastosowanie terapii lekami, które posiadają działanie rozrzedzające. Aby wzmocnić ich efektywność, warto połączyć przepisane leki ze środkami doraźnymi. Przede wszystkim należy zwiększyć częstotliwość spacerów. Najlepiej przechadzać się kilka razy dziennie na stosunkowo krótkich dystansach. Codzienne spacery polepszają bowiem przepływ krwi. Dobrym sposobem jest również umiejscowienie nóg bądź rąk wyżej niż reszta ciała. Oznacza to, że podczas leżenia bądź siedzenia warto unieść nogi na wysokość bioder, bądź jeszcze wyżej. Istotne jest również wdrożenie zdrowego stylu życia, który okazuje się ważny dla zapobiegania zakrzepicy żył głębokich oraz niedopuszczenie do powikłań zagrażających życiu. Pod hasłem „zdrowy styl życia” kryje się m.in.:

• zwiększenie intensywności i częstotliwości ruchu,
• rzucenie palenia papierosów,
• dbanie o odpowiednią wagę ciała,
• zmniejszenie spożywania tłustych potraw,
• wprowadzenie do diety większej ilości warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych i witamin.

Pewne jest to, że zakrzepica i leczenie jej nie jest trudne z perspektywy medycznej. Jednak zbyt późna reakcja na pojawiające się zmiany może doprowadzić do utraty zdrowia, a nawet życia. W związku z tym, aby zapobiec rozwojowi zakrzepicy żył, warto prowadzić zdrowy tryb życia, uprawiać sport, chodzić na częste spacery, jeść dużo owoców i warzyw, zrezygnować z palenia papierosów oraz zmniejszyć spożywanie tłustych potraw.

źródło: centrumflebologii.pl